Jak rozpoznać i leczyć odwodnienie organizmu?
7 listopada 2019
Woda pełni w organizmie człowieka szereg kluczowych funkcji, które bezpośrednio wpływają na jego ogólną kondycję, samopoczucie oraz funkcjonowanie metabolizmu. Jej głównym celem jest transport składników odżywczych oraz tlenu do wszystkich komórek ciała, dlatego warto dbać o regularne uzupełnianie płynów oraz obserwowanie ewentualnych objawów, które mogłyby wskazywać na odwodnienie. Nieodpowiednio nawodniony organizm traci możliwość utrzymania podstawowych funkcji życiowych na prawidłowym poziomie, co może być szczególnie niebezpieczne dla małych dzieci oraz osób starszych.
Główne objawy świadczące o odwodnieniu organizmu:
- Barwa moczu
Jedną z najpowszechniejszych metod oceniania poziomu nawodnienia jest obserwacja ilości i koloru moczu, a jego docelowa barwa powinna mieć odcień jasnożółty. Jeżeli zauważymy, że w ciągu dnia rzadziej korzystamy z toalety, a kolor moczu jest ciemnożółty to znak, że możemy być już dosyć mocno odwodnieni. Warto jednak pamiętać, że niektóre lekarstwa oraz pokarmy mogą wpływać na odcień moczu, więc to podejście nie zawsze jest zero jedynkowe. - Bóle głowy, uczucie osłabienia, problemy z pamięcią i koncentracją
Jeżeli bez konkretnej przyczyny czujemy ogólne osłabienie, bóle głowy, senność i problemy z wyrażaniem myśli to może być kolejny objaw niewystarczającej ilości wody w organizmie. Często nie doceniamy tego, jak ogromny wpływ na efektywność naszej pracy umysłowej ma dbanie o odpowiednią ilość spożywanych płynów. Wynika to z prostej przyczyny – mózg człowieka zbudowany jest w około 80% z samej wody! - Uczucie pragnienia, suchość w ustach, podrażnienie oczu i wysuszona, pergaminowa skóra
Warto pamiętać, że jeżeli zaczynamy odczuwać bardzo silne pragnienie to może być to już objaw bardzo silnego odwodnienia organizmu! O niewystarczającym poziomie nawodnienia ciało informuje nas poprzez wysuszone śluzówki – zaczynamy gorzej widzieć, częściej przecieramy oczy, nasza skóra traci swoją elastyczność, a usta zaczynają być popękane. - Problemy z perystaltyką jelit
Jeżeli borykamy się z zaparciami i nie jest to spowodowane stanami zapalnymi jelit lub nieodpowiednią ilością błonnika dostarczaną wraz z pożywieniem to rozwiązaniem tego rodzaju problemu może być zwiększenie podaży płynów w ciągu dnia. Warto pamiętać, że woda w tym kontekście jest niezbędna do pozbywania się produktów przemiany materii oraz toksyn. - Opuchnięcia i obrzęki
Występujące opuchnięcia w obrębie kostek, dłoni czy twarzy mogą również być skutkiem nieodpowiedniej ilości płynów spożywanych na co dzień. Wiele osób mających tego typu objawy obawia się picia większej ilości wody w ciągu dnia, a niestety takie podejście zazwyczaj pogłębia problem obrzęków.
Najczęstsze przyczyny odwodnienia organizmu:
- zbyt mała podaż płynów w ciągu dnia,
- występowanie biegunek, wymiotów i podwyższonej temperatury ciała,
- zbyt mała ilość przyjmowanych płynów w trakcie stosowania leków diuretycznych,
- przegrzanie organizmu, szczególnie w okresie letnim,
- nieodpowiednie nawodnienie przy długotrwałej aktywności fizycznej,
- nadużywanie soli i alkoholu w codziennej diecie.
Co robić, gdy wystąpiło u mnie odwodnienie?
Przede wszystkim warto postawić na czystą, przefiltrowaną wodę, która wraz z herbatami ziołowymi, sokami warzywnymi oraz zupami pomoże poprawić nawodnienie oraz uzupełni poziom utraconych mikroskładników. W tym przypadku najlepiej sprawdzi się regularne przyjmowanie niewielkiej ilości płynów, aby organizm miał czas na ich prawidłowe wchłonięcie. Dzienne zapotrzebowanie na wodę dla osoby dorosłej wynosi 30 mililitrów na kilogram masy ciała przy umiarkowanej aktywności fizycznej.
Coraz więcej osób rezygnuje z napojów w plastikowych butelkach na rzecz ogólnodostępnej kranówki, która obecnie wydaje się być najbardziej ekologicznym rozwiązaniem problemu rosnącej ilości śmieci na świecie. Warto jednak pamiętać, że wiele sieci wodociągowych zbudowanych jest przy pomocy rur, które wraz z biegiem lat coraz bardziej są podatne na korozję przez co do wody mogą przedostawać się zanieczyszczenia, takie jak rdza lub metale ciężkie. W tym przypadku świetnie sprawdzają się filtry podzlewozmywakowe Aquaphor RO-101S Morion, które działają na zasadzie odwróconej osmozy. Skutecznie usuwają ewentualną rdzę, piasek, chlor, wirusy oraz bakterie, a dodatkowo po całym procesie ponownie mineralizują wodę w wapń i magnez, które są niezbędne do prawidłowego funkcjonowania organizmu. Takie filtry pozwalają nie tylko chronić środowisko przed coraz większą ilością odpadów, ale również nasze organizmy przed toksycznymi ftalanami i fenolami, które znajdują się w plastikowych opakowaniach.
W trakcie uzupełniania niedoborów warto ograniczyć nadmierną ilość soli, kawę, czarną herbatę, gazowane napoje oraz alkohol w diecie. W sytuacji skrajnego osłabienia organizmu niezbędne jest zastosowanie dodatkowej porcji elektrolitów lub w przypadku ostrego odwodnienia należy niezwłocznie skierować się do szpitala.
Tekst: Dietetyk Poradni Medfood – Karina Słota
Karina Słota: Absolwentka Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego. Specjalizuję się w prowadzeniu pacjentów zmagających się z nadwagą, zaburzeniami metabolicznymi, insulinoopornością oraz chorobami układu immunologicznego m.in. Hashimoto, Graves-Basedow, reumatoidalnym zapaleniem stawów i celiakią. Plany żywieniowe dobieram w sposób indywidualny i opieram je o szczegółowy wywiad z pacjentem oraz badania laboratoryjne. Swoją wiedzę sukcesywnie poszerzam uczestnicząc w konferencjach i szkoleniach oraz na co dzień czytając opracowania związane z dietetyką.